Verdere verruiming van de ‘vrije advocaatkeuze’ rechtsbijstandverzekerde
Advocatenkantoor HIJINK. Op 7 april 2016 heeft het Europese Hof van Justitie met twee uitspraken het begrip ‘vrije advocaat keuze’ bij rechtsbijstandsverzekeringen verder ingevuld.
Het Europees Hof van Justitie oordeelde dat een rechtsbijstandsverzekerde niet alleen recht heeft op het kiezen van een eigen advocaat in een gerechtelijke procedure, maar ook bij een bezwaarprocedure of ontslagprocedure bij het UWV.
In de ene uitspraak had een rechtsbijstandsverzekerde een advocaat ingeschakeld voor een ontslagprocedure bij het UWV en wilde de kosten daarvan declareren bij zijn rechtsbijstandsverzekeraar. In de andere uitspraak had een verzekerde zich laten bijstaan door een advocaat in een bezwaarprocedure bij het CIZ (Centrum Indicatiestelling Zorg). Ook hij wilde de advocaatkosten declareren bij zijn rechtsbijstandsverzekeraar.
Het recht van vrije advocaatkeuze is op basis van richtlijn 87/344 lid 4 is in elke rechtsbijstandsverzekeringsovereenkomst uitdrukkelijk vastgelegd. Zo moet in iedere rechtsbijstandsverzekeringsovereenkomst zijn bepaald dat:
a) indien een advocaat of andere persoon die volgens het nationaal recht gekwalificeerd is, wordt gevraagd de belangen van de verzekerde in een gerechtelijke of administratieve procedure te verdedigen, te vertegenwoordigen of te behartigen, de verzekerde vrij is om deze advocaat of andere persoon te kiezen;
b) de verzekerde vrij is om een advocaat of, indien hij daar de voorkeur aan geeft en voor zover het nationale recht zulks toestaat, een andere gekwalificeerde persoon te kiezen om zijn belangen te behartigen;
In beide zaken was de rechtsbijstandsverzekeraar niet bereid om de advocaatkosten te vergoeden. Beide rechtsbijstandsverzekeraars waren van mening dat de procedures die waren gevoerd geen gerechtelijke of administratieve procedures zijn in de zijn van richtlijn 87/344. De gemaakte advocaatkosten kwamen daarom niet voor vergoeding in aanmerking.
Het Europees Hof van Justitie oordeelt in beide zake dat verzekerde het recht heeft om zelf zijn advocaat te kiezen en dat de rechtsbijstandsverzekeraar de kosten van juridische bijstand zowel in als buiten rechte dient te vergoeden. Richtlijn 87/344 heeft namelijk tot doel de belangen van verzekerde ruime bescherming te bieden. Die ruime bescherming belemmert een restrictieve uitlegging van het artikel over vrije advocaatkeuze.
