Dirkzwager legal & tax

Startups: Hoe werken algemene voorwaarden?
4 Februari 2019
In mijn vorige artikel over het sluiten van contracten kondigde ik al aan dat het volgende artikel in de startupreeks over algemene voorwaarden zou gaan.

Veel bedrijven werken met algemene voorwaarden, ook wel ‘de kleine lettertjes’ genoemd. Algemene voorwaarden zijn één of meer bepalingen die je niet in een specifieke overeenkomst opneemt, maar juist bedoeld zijn om vaker te worden gebruikt. Kortom: rechten en plichten die gelden voor al je klanten, zoals betalingstermijnen, garantie- en aansprakelijkheidsbepalingen en incassoregelingen. Deze rechten en plichten kunnen goed in algemene voorwaarden worden vastgelegd. Het voordeel is dat als een klant de algemene voorwaarden accepteert, jullie het alleen nog maar eens hoeven te worden over hoofdzaken als prijs en hoeveelheid. Algemene voorwaarden scheppen dan ook duidelijkheid over de voorwaarden waaronder de goederen worden geleverd of de diensten worden verricht en kunnen je kostbare tijd besparen. Het is dan ook zeker aan te raden goede en duidelijke algemene voorwaarden te laten opstellen. Wel geldt dat bij het hanteren van algemene voorwaarden oplettendheid is geboden. De ‘werking’ van algemene voorwaarden valt of staat namelijk met een juiste toepassing ervan. Voor het succesvol toepassen van algemene voorwaarden gelden twee wettelijke vereisten:
1.het van toepassing verklaren van de algemene voorwaarden op de overeenkomst; én
2.de terhandstelling (het daadwerkelijke overhandigen.

Van toepassing verklaring
Algemene voorwaarden zijn vrij snel van toepassing. Namelijk als de contractpartij de algemene voorwaarden heeft aanvaard door de ondertekening van een geschrift (bijvoorbeeld een offertebevestiging, order of een overeenkomst) of op andere wijze. Hiervoor is het niet nodig dat de wederpartij de inhoud van de algemene voorwaarden ook kent.

Terhandstelling
De algemene voorwaarden kunnen dus vrij eenvoudig van toepassing verklaard worden. Maar de klant of de leverancier kan de algemene voorwaarden ‘vernietigen’ als de algemene voorwaarden niet ‘ter hand zijn gesteld’ (daadwerkelijk zijn verstrekt). Je moet de algemene voorwaarden dus daadwerkelijk en tijdig vóór of tijdens het sluiten van de overeenkomst aan de contractpartij overhandigen. Hierop geldt een uitzondering. Grote ondernemingen kunnen geen beroep doen op de vernietigbaarheid van algemene voorwaarden. Ook al heb je de algemene voorwaarden niet daadwerkelijk overhandigd.

Als een overeenkomst bijvoorbeeld per e-mail of via het internet tot stand komt, dan mogen de algemene voorwaarden ook elektronisch vóór of bij het sluiten van de overeenkomst aan de wederpartij worden verstrekt. Daarvoor gelden de volgende eisen:
1.de contractpartij moet de algemene voorwaarden kunnen opslaan; en
2.de contractpartij moet ook later nog kunnen kennisnemen van de algemene voorwaarden.

Het is niet voldoende als je alleen verwijst naar de homepage van een website waarop de algemene voorwaarden ergens beschikbaar zijn. Ook als je alleen maar aangeeft dat de algemene voorwaarden door een zoekopdracht op internet te vinden zijn, voldoe je niet aan de informatieplicht.

Als het redelijkerwijs niet mogelijk is de algemene voorwaarden op deze wijze te verstrekken kun je toch voldoen aan de informatieplicht. Je moet dan vóór de elektronische totstandkoming van de overeenkomst aan de wederpartij laten weten waar de algemene voorwaarden te raadplegen zijn. Of je moet aangeven dat de voorwaarden op verzoek via elektronische weg of op andere wijze kosteloos zullen worden toegezonden.

Als de overeenkomst niet langs elektronische wijze tot stand komt, mag je de algemene voorwaarden alleen langs elektronische wijze toesturen, als de wederpartij hiermee uitdrukkelijk van tevoren heeft ingestemd.

Wat is de zwarte, grijze & blauwe lijst?
Behalve deze formele vereisten, is extra oplettendheid vereist als je klant een consument is. Bij consumenten moet je bij je algemene voorwaarden rekening houden met de zwarte, grijze en blauwe lijst. Wat houden deze lijsten in? De zwarte lijst is een opsomming van onderdelen die zorgen dat de voorwaarden nietig verklaard kunnen worden, omdat ze bezwarend zijn voor de consument.

Er staan 19 onredelijk bezwarende bepalingen op de zwarte lijst. Enkele voorbeelden zijn:
Een bepaling die de wettelijke rechten op ontbinding en/of opschorting van de consument beperkt of uitsluit;
Een bepaling die de consument geheel en onvoorwaardelijk het recht op nakoming ontneemt. Je mag in de algemene voorwaarden de consument dus niet verbieden de toegezegde prestatie op te eisen;
De bepaling die de ondernemer het recht geeft zelf te beoordelen of deze is tekortgeschoten ten opzichte van de consument; en
De bepaling die de ondernemer toestaat binnen drie maanden na het sluiten van de overeenkomst de prijs te verhogen.

Naast bepalingen die altijd onredelijk bezwarend zijn, zijn er ook bepalingen waarvan wordt vermoed dat ze onredelijk bezwarend zijn ten opzichte van een consument. Deze bepalingen staan op de grijze en blauwe lijst. Een ondernemer kan het bezwaar tegen deze bepalingen in een concreet geval proberen te weerleggen.

Het belangrijkste voorbeeld van een grijze lijstbepaling is het uitsluiten van een wettelijke schadevergoedingsverplichting (het zogenoemde exoneratiebeding). Een ander voorbeeld van een grijze lijstbepaling is de bepaling die de wettelijke bevoegdheid tot verrekening uitsluit of beperkt.

De zwarte, grijze en blauwe lijsten gelden in beginsel niet ten aanzien van professionele wederpartijen. Je kan bepalingen van die lijsten dus wel opnemen in de algemene voorwaarden die voor professionals worden gebruikt. Ook hierbij is het wel de vraag of de wederpartij deze zal accepteren

Verder is het ook in de relatie met een professionele wederpartij goed om te beseffen dat onze wet bepaalt dat ‘onredelijk bezwarende’ bedingen uit algemene voorwaarden vernietigbaar zijn. Of een bepaling in een concreet geval onredelijk bezwarend is hangt af van alle omstandigheden van het geval.

Het is wellicht niet het eerste waar je mee bezig zal gaan als ondernemer, toch kunnen goede algemene voorwaarden je een hoop ellende besparen. Als tip wil ik de startende ondernemer dan ook meegeven ‘algemene voorwaarden’ toch op het prioriteitenlijstje te zetten.

» Ga naar de link
Contactgegevens
Dirkzwager legal & tax
Van Schaeck Mathonsingel 4
6512 AN Nijmegen